Chronimy swoje psy ze wszystkich sił, ale wypadki chodzą tak po ludziach, jak i czworonogach. Zazwyczaj pierwszą (i prawidłową) reakcją na nieszczęśliwe wydarzenie jest błyskawiczna podróż do weterynarza. Jednak możemy swojemu psu pomóc i zwiększyć jego szansę na przeżycie jeszcze zanim zostaniemy przyjęci na ostrym dyżurze. Pierwsza pomoc dla psa – jak jej udzielić, by zwiększyć szanse czworonoga na przeżycie?
Co powinno się znaleźć w apteczce?
Apteczka to podstawa przy psich domownikach. Dobrze mieć jedną w domu, w łatwo dostępnym miejscu i drugą, którą zabieramy na wycieczki czy wyjazdy. Obie apteczki umieść poza zasięgiem zwierząt i dzieci, w suchym i ciemnym miejscu o stabilnej temperaturze. Pamiętaj o regularnym kontrolowaniu i uzupełnianiu ich zawartości.
Materiały ochrony osobistej
Nawet łagodny pies w obliczu stresu lub bólu może zareagować agresywnie. Dlatego podstawą w apteczce jest kaganiec weterynaryjny, chroniący Ciebie i ewentualnych pomocników przed pokąsaniem.
Zaopatrz się w parę lateksowych rękawiczek, które w razie zranienia zwierzęcia ochronią przed kontaktem z jego krwią lub innymi wydzielinami.
Opatrunki
W ludzkiej apteczce zajmują większość miejsca. W przypadku psów jest inaczej, bo niemożliwe jest założenie zwierzęciu opatrunku z bandażu elastycznego czy chusty trójkątnej, który utrzyma się dłużej niż kilka sekund.
Dlatego podstawą w apteczce jest jedynie bandaż kohezyjny (tak zwany “samoprzylepny”). Można nim szybko i w miarę trwale opatrzyć większość rozcięć, pękniętych pazurów, zerwanych opuszek czy innych częstych skaleczeń.
Do zatamowania silniejszych krwotoków możesz użyć sterylnej gazy.
Leki
Do oczyszczania ran nie używaj żadnych specjalistycznych substancji, najlepiej do tego celu miej w apteczce zwykłą sól fizjologiczną. Mocniejszym odkażeniem rany powinien zająć się weterynarz, do którego po opanowaniu kryzysowej sytuacji zabierzesz psa.
W ostateczności do odkażenia rany posłuż się niskoprocentową wodą utlenioną. Woda utleniona przydaje się także do prowokowania wymiotów w przypadku spożycia podejrzanego pokarmu lub trucizny. Pamiętaj, że niekiedy wymioty są wysoce niewskazane przy zatruciu.
Pomocny przy zatruciach jest też węgiel aktywny, ale nie do każdego przypadku się nada. Zanim go użyjesz, skonsultuj się telefonicznie z weterynarzem.
Bardziej specjalistyczne środki i leki zazwyczaj nie są potrzebne. Chyba że twój pies choruje i weterynarz zalecił konkretne substancje do stosowania w sytuacjach kryzysowych, na przykład wlewki dla epileptyków lub glukozę dla zwierzaka z cukrzycą.
Narzędzia
Pęseta przyda się do wyciągnięcia kleszcza lub kolca.
Schowaj do apteczki także nożyczki, choćby niewielkie, którymi łatwo obetniesz potrzebny kawałek opatrunku.
Nieoceniona okaże się latarka w sytuacji, gdy psu trzeba będzie zajrzeć do nozdrzy lub ucha.
Przyda się również przyrząd do mierzenia temperatury. Dla bezpieczeństwa powinien być to specjalny termometr weterynaryjny, z giętką końcówką, bo pomiaru trzeba dokonać w odbycie. Z tego samego powodu, jeżeli Twój pies należy do energicznych lub niechętnych do badania zwierząt, potrzebna będzie pomoc innej osoby.
Warto poprzez kooperacyjny trening medyczny nauczyć psa mierzenia temperatury.
Udar cieplny – pierwsza pomoc dla psa
Psy nie chłodzą się tak skutecznie jak ludzie. Oddają mniejsze ilości ciepła, głównie poprzez dyszenie, a w niewielkim stopniu przez dobrze izolowaną dzięki sierści skórę i nieliczne gruczoły potowe.
Najbardziej narażone na udar cieplny są rasy wyhodowane w zimnym klimacie oraz rasy brachycefaliczne.
Wystąpienie udaru cieplnego jest związane z niesprzyjającymi warunkami środowiskowymi, to znaczy z wysoką temperaturą, która występuje na przykład w zamkniętym samochodzie, na nasłonecznionym tarasie, w źle wentylowanym pokoju.
Aby zapobiec udarowi, pamiętaj o zapewnieniu psu cienia, wody, dobrej wentylacji w pomieszczeniu, w którym przebywa. Uważaj z intensywnym, wymuszonym ruchem, gdy temperatury są wysokie.
Objawy
Udar cieplny stanowi poważne zagrożenie dla życia i zdrowia zwierzęcia. Jego objawy obejmują:
- pobudzenie i nerwowość;
- intensywne dyszenie;
- ślinotok;
- mocno podwyższoną temperaturę;
- biegunkę i wymioty.
Przy bardzo poważnym udarze dodatkowo występuje przekrwienie błon śluzowych, które łatwo poznasz po ciemnym, bordowym kolorze spojówek, dziąseł, policzków i języka oraz rozszerzenie źrenic.
Pies z udarem może nie rozpoznawać opiekunów.
Jeżeli sytuacja jest naprawdę krytyczna, zwierzę wpadnie w apatię, przestanie reagować na bodźce, pojawi się zwężenie źrenic, błony będą przekrwione lub wręcz przeciwnie sine, nastąpi spowolnienie oddechu, mogą wystąpić drgawki i śpiączka.
Pierwsza pomoc
Przede wszystkim psa z udarem zabierz z gorącego środowiska w chłodne i zacienione miejsce oraz schłódź poprzez polewanie letnią wodą. Następnie zabierz psa do weterynarza.
Opatrywanie ran – pierwsza pomoc dla psa
Zranienie u psa zawsze wiąże się z trzema potencjalnymi zagrożeniami:
- infekcją – przerwanie ciągłości skóry pozwala na wniknięcie do organizmu szkodliwym drobnoustrojom, dlatego ranę zawsze należy utrzymywać w czystości;
- bólem – cierpienie może wywołać agresywne zachowanie;
- krwotokiem – który może w skrajnych przypadkach doprowadzić do śmierci przez wykrwawienie.
Szczególnie niebezpieczne są głębokie rany, penetrujące przez mięśnie, kości czy do narządów wewnętrznych, rany szyi, klatki piersiowej, jamy brzusznej, rany o dużej powierzchni, rany mocno zanieczyszczone, rany wywołujące obfite krwawienie, przeoczone stare rany oraz wszystkie rany spowodowane pogryzieniem przez inne zwierzę.
Mniejsze i mało krwawiące rany możesz spokojnie zaopatrzyć samodzielnie. Jeżeli pies jest niespokojny, poproś drugą osobę o przytrzymanie zwierzęcia.
Ranę wyczyść solą fizjologiczną lub zwykłą wodą z kranu, wypłucz piasek, żwir, ziemię i inne ciała obce. Po tym zabiegu delikatnie osusz ranę jałową gazą lub poczekaj aż podeschnie sama.
Oczyszczoną ranę okryj opatrunkiem z gazy sterylnej i samoprzylepnego bandaża. Opatrunek zmieniaj co najmniej raz dziennie i oglądaj przy tym ranę. Powinna być utrzymywana w czystości i nie zdradzać objawów zakażenia.
W przypadku ciężkich ran konieczna będzie pomoc weterynarza, co nie oznacza zaniechania pierwszej pomocy na miejscu.
Monitoruj funkcje życiowe psa. Jeżeli wystąpi krwotok, priorytetem jest zatrzymanie utraty krwi, najskuteczniej poprzez silny ucisk rany. Jeżeli rana jest spowodowana wbiciem się przedmiotu – gałęzi, pręta, haczyka na ryby – nie wolno go usuwać, ale należy w miarę możliwości unieruchomić do czasu udzielenia psu profesjonalnej pomocy weterynaryjnej.
Wypadek – pierwsza pomoc dla psa
Bezpieczeństwo
Wypadki komunikacyjne zdarzają się zazwyczaj w niebezpiecznych miejscach, takich jak ruchliwa droga. Dlatego psa, który padł ofiarą potrącenia, należy przede wszystkim przetransportować w miejsce bezpieczne dla zwierzęcia i osoby, która udziela mu pomocy.
Potrącony pies może być półprzytomny, nie widzieć, nie słyszeć, cierpieć z powodu bólu, dlatego jest bardzo prawdopodobne, że zachowa się agresywnie.
W takiej sytuacji przyda Ci się pomoc drugiej osoby. Zorganizuj ją oraz zabezpiecz siebie, wkładając lateksowe rękawiczki, a psu zakładając kaganiec lub wiążąc pysk bandażem czy paskiem od spodni.
Ocena stanu
Sprawdź, czy zwierzę jest przytomne. Zrobisz to, sprawdzając czy pies reaguje na wołanie lub dotyk.
Jeżeli pies jest nieprzytomny, w następnym kroku sprawdź czy oddycha poprzez obserwację klatki piersiowej (powinna się unosić) lub przyłożenie szkła (lusterka, zegarka) do nozdrzy (powinno pokryć się mgiełką).
Reanimacja
W razie braku oddechu, przywrócenie go stanowi priorytet. Psa układamy na boku, tak żeby jego głowa była wyciągnięta na równi z linią grzbietu, a w przypadku ras brachycefalicznych na brzuchu i mostku, z wyciągniętymi kończynami tylnymi.
Powietrze wdmuchujemy przez nozdrza, przy wysuniętym języku i zamkniętym pysku, tak żeby powietrze nie uciekało. Klatka piersiowa powinna się unieść po wdmuchaniu powietrza.
Po dwóch lub trzech sztucznych wdechach wykonaj masaż serca poprzez uciskanie klatki piersiowej za łokciem zwierzęcia, przy czym dokładne ułożenie rąk zależy tu od wielkości psa – dla małego zwierzątka wystarczy ucisk kciukiem, a dla bardzo dużego użyj dwóch rąk. Jeżeli użyjesz za dużo siły, połamiesz psu żebra, a słaby masaż nie pomoże przywrócić krążenia.
Po kilkunastu uciśnięciach oceń ponownie stan psa.
Oparzenia – pierwsza pomoc dla psa
Podstawowa pierwsza pomoc dla psa przy oparzeniach zawiera się w dwóch krokach: należy odseparować zwierzę od źródła oparzenia oraz ochłodzić uszkodzoną skórę letnią wodą.
Jakie oparzenie jest szczególnie niebezpieczne?
- głębokie i / lub rozległe;
- zlokalizowane na pysku, głowie lub w okolicach narządów rozrodczych;
- powstałe w wyniku inhalacji oparów i gazów poparzenia dróg oddechowych;
- powstałe w wyniku porażenia prądem.
Każde oparzenie niesie ze sobą wiele negatywnych skutków. Jest przede wszystkim bardzo bolesne, a jeśli na skórze powstaną pęcherze to prowadzi do szybkiej utraty płynów i odwodnienia.
Pamiętaj, aby oparzone miejsce utrzymywać w czystości, ponieważ naturalna warstwa ochronna skóry jest zniszczona, przez co może rozwinąć się poważna infekcja.
W przypadku inhalacji gazów lub porażenia elektrycznością mogą pojawić się problemy z układem oddechowym, łącznie z odmą płucną.
Oparzenia ciężko się goją i często pozostawiają blizny, dodatkowo są bolesne, dlatego każde oparzenie o powierzchni większej niż kilka centymetrów kwadratowych skonsultuj niezwłocznie z weterynarzem.
Użądlenia owadów – pierwsza pomoc dla psa
Jeżeli tylko jesteś w stanie, powinieneś zapobiegać użądleniu lub pokąsaniu psa przez owady, ze względu na negatywne skutki takowych:
- podrażnienie – swędzenie prowokuje psy do intensywnego drapania, przez co niewinne ukąszenie może przerodzić się w poważne zakażenie;
- choroby – w Polsce najgroźniejsze pod tym względem są oczywiście kleszcze, przenoszące bardzo groźną babeszjozę;
- alergia – pies także może być uczulony na jad owadów i zareagować bardzo gwałtownie, a nawet umrzeć, w wyniku ukąszenia.
Pszczoły i osy
Psy stosunkowo często polują na te owady. Chociaż użądlenia obu gatunków wiążą się z wprowadzeniem do organizmu niewielkiej ilości jadu, dla psa bez alergii nie są one groźne.
W przypadku użądlenia należy bezwzględnie znaleźć skaleczone przez owada miejsce i usunąć żądło, jeżeli zostało w skórze. Zimny kompres złagodzi ból.
Jeżeli pies został ugryziony w język, wargę, podniebienie lub gardło, zabierz go do weterynarza na niezwłoczną konsultację. Opuchlizna może utrudnić oddychanie.
Komary
W przypadku komarów najgroźniejszym powikłaniem może być zakażenie skóry, wywołane intensywnym drapaniem bardzo swędzących śladów, pozostawianych przez te owady. Z reguły jednak pomoc nie jest konieczna.
Pchły i wszy
Ukąszenia tych owadów powodują uciążliwy świąd i poważne reakcje alergiczne, a pozbędziesz się ich z użyciem odpowiednich preparatów weterynaryjnych. Pchły mogą bez trudu przenosić się na ludzi, natomiast psie wszy nie żerują na innych gatunkach.
Kleszcze
Samo ugryzienia kleszcza nie jest groźne, natomiast należy jak najszybciej go usunąć. Im dłuższy czas żerowania, tym większe zagrożenie przeniesienia poważnych chorób, przede wszystkim babeszjozy.
Kleszcza usuniesz specjalnym przyrządem dostępnym w aptekach, zwykłą pęsetą, a nawet paznokciami. Pamiętaj tylko żeby go nie zgnieść i nie smarować żadnymi środkami, bo to prowadzi do uwolnienia do organizmu bardzo dużej ilości szkodliwych drobnoustrojów. Przed usuwaniem pasożyta załóż jednorazowe rękawiczki lateksowe.
Atakowi kleszczy zapobiegaj z użyciem odpowiednich środków ochrony, polecanych przez weterynarza oraz poprzez regularne wyczesywanie i przeglądanie psiej sierści po spacerach. Jest to niezwykle ważne. Kleszcze bez trudu mogą dostać się na psie do mieszkania czy domu i żerować na ludziach, a niestety przenoszą również groźne dla nas schorzenia, na przykład boreliozę.
Więcej o chorobach odkleszczowych postaram się napisać na moim blogu. Koniecznie odwiedzaj nas regularnie!
Komentarze